Ilustración de Rosalía Díaz
Tocoume asistir a un terrible ritual de morte. Paseaba polo patio do colexio leonés onde me atopo acollido, á sombra concisa dunhas árbores que agora mesmo non sei nomear, cando de súpeto, á miña dereita, un movemento rápido, quizais brusco, reclamou a miña atención. Un paxaro, poida que un verdillo -os meus alardes ornitolóxicos da infancia quedan xa moi lonxe-, atacaba un insecto que se movía, frenético, sobre o chan. Non puiden recoñecer ao insecto. Non cheguei a distinguir o seu corpo, fose como fose. Só vía as súas patas, grandes, filosas, como as dunha típula ou como as desas arañas de corpo diminuto e patas grandísimas que están nas cortizas das árbores. O insecto era unha sombra patuda, espavorecida, enfebrecida pola urxencia fremente do terror sobre o cemento impasible do chan. O propio movemento, circular, desesperado, daquela sorte de peluxe entolecida compoñía a estampa exacta do terror. O paxaro, de silueta fina, estilizada, atacaba ao insecto cunha estratexia implacable aínda que, aparentemente, pouco eficaz. Chegou a prendelo varias veces na pinza desapiadada do seu peteiro, pero o insecto conseguía liberarse e retomaba a súa fuxida circular perfectamente inútil sobre o asfalto abrasado polo sol do mediodía. Nunha destas acometidas, o paxaro aprehendeuno por fin con definitiva certeza e remontou o voo con el atravesado no peteiro. Foi unha batalla inclemente e desigual. Minúscula. Presencieina horrorizado, estremecido, pero inmóbil. Levantei a mirada do reducido escenario da loita, cos contendentes xa desaparecidos, e fíxena vagar lentamente ao meu arredor. Estaba rodeado de paz. Paz absoluta. Inmóbil e silente, igual ca min. Os olmos mantíñanse hieráticos e soberbios na súa aguzada verticalidade. As catalpas mantiñan en absoluta quietude as súas follas anchas e as súas vainas como sabres verdes e curvados. O romeu e a lavanda retiñan os seus aromas esmagados polo sol. A serenidade, a calma mantíñanse incólumes na paisaxe circundante. A traxedia animal, zoolóxica que acababa de consumarse non significaba nada na plácida inmobilidade do tempo. Debo confesar que quedei horrorizado. Foi un segundo de horror, un instante, porque un feito de tan escasa magnitude non pode horrorizar por moito tempo. Impresionado si que estou. Creo que xamais esquecerei o terror materializado nas patas frenéticas do malpocado insecto que non cheguei a recoñecer. Así pois, só o paxaro, o insecto e eu fomos testemuñas e protagonistas da terrible dilucidación entre a vida e a morte que acabo de expoñer. Coma un lóstrego precipitouse o suceso. O paxaro a penas liquidou unha mínima cuestión metabólica. O insecto xogouno todo e todo o perdeu na súa teimuda desesperación circular. (Circular en calquera caso, non se esqueza, xa que pode ser perfectamente banal ou decididamente significativo). E eu, que en aparencia nada me xogo neste latexo fulgurante e minúsculo da natureza, teño que erixirme unha vez máis, inevitablemente, na conciencia de toda a materia animal e mineral que me rodea e me contén.