Cando recalei de novo en Lugo non era consciente da desfeita que se producira no meu interior. Foi por aquel entón cando as miñas noites comezaron a interferir nos meus días. Non sei se xa ocorrera antes, pero creo que non. Espertaba co ánimo dominado por uns sentimentos, unhas sensacións abafadoras. Era coma se se revolvesen os meus humores melancólicos e no meu órgano sentimental instalárase unha mestura de nostalxia, saudade, incomodidade moral, sentimento de culpa… Espertaba posuído por este enguedello anímico que duraba logo todo o día. Se trataba de buscar a causa, non lograba atribuíla a nada concreto. Sabía que algo ocorrera, algo que daba voltas na miña cabeza, na miña conciencia, pero xamais alcanzaba a miña consciencia. Era unha sensación difusa, referida a feitos envoltos nunha nebulosa, sucesos indeterminados que xamais conseguía concretar, pero que me acusaban, que me sumían nun pozo de desasosego e desconcerto. Polo xeral todo quedaba aí, no turbio reflexo de algo inconcreto que eu fixera, algo malo que me acusaba sen mostrarse. Tardei moito tempo en decatarme de que era a noite a que tecía sibilinas arañeiras para castigarme durante o día. Ás veces trataba de entender este estado de cousa, xa digo. Eu tiña dezanove anos. Decidira saírme dunha organización relixiosa na que entrara cunha decisión libre aos dezasete. Non parecía un feito suficiente como para alterar a miña alma ata o extremo de que o onírico e o real se confundisen ou, cando menos, mesturásense.
Tiven que librar outra batalla, esta si á plena luz da miña consciencia, derivada do meu regreso a Lugo: a impertinencia dos lerchos, a presión social. Lugo era unha cidade pequena, eu era un rapaz bastante popular, por min mesmo e, sobre todo, pola miña familia, os meus irmáns e, sabrevoándonos a todos, a enorme figura do noso pai. Durante moito tempo era moi frecuente sorprender a un grupiño que estivese murmurando sobre min. Fose cal fose o grao da miña popularidade, eu exhibírame sen reparo cos meus atributos de frade. A miña figura de mozo pálido e ensotanado, coas dúas voltas do cíngulo cinguindo a miña cintura aparecera por aquí e por alá en todos os espazos públicos de Lugo. Adoptei unha actitude agresiva contra os laretas. Cando sorprendía a alguén que facía comentarios sobre min, ou así mo parecía, a miña resposta era sempre a mesma: cravar os meus ollos nos seus e sosterlle a mirada ata obrigalo a desviala. Fíxenme todo un experto nestes combates oculares. Podían producirse en calquera sitio. Na rúa, no cine, nunha cafetería…
O último cura co que mantiven comercio espiritual advertiumo, pero dun xeito nesgado. Chamábase don Ángel e era un dos directores espirituais do seminario maior. Eu acudía a el cunha periodicidade establecida para contarlle as miñas dúbidas e os meus quebrantos, aínda que o que buscaba en realidade era que me dixese que tiña que deixalo, que tiña que desistir do meu intento, máis que errado xa a aquelas alturas, de ser relixioso. Pero nunca mo dicía. Escoitábame, dábame algún consello se viña ao caso, rezaba comigo e ata a próxima. O día que fun dicirlle que decidira deixalo, que xa tomara a decisión en firme, escribindo, incluso, aos meus superiores para comunicarllo, non me felicitou porque supoño que non procedía, pero mostrou unha gran alegría e conformidade. Estivemos charlando un bo anaco de tempo e fíxome unha advertencia. Vas querer volver. Debes estar prevido, porque vas querer volver. Despois daquel día non o volvín ver nunca máis. (Isto faime pensar na cantidade de xente que deixei tirada ao longo da miña vida, xente da que, logo de manter unha relación estreita e máis ou menos longa, pero estreita, en calquera caso, separeime de súpeto e nunca máis volvín saber dela. Vaia, mira ti, o que me vén á cabeza ao recordar ao cura aquel que me anunciou, aínda que de forma nesgada, a conxura do Espírito. Non sei, talvez deba reflexionar sobre iso e decidir a clase de persoa que son. Xa veremos).
Don Ángel advertiume de que debía estar preparado porque ía querer volver. De acordo, e agradéceselle. Pero que eu queira ou non queira volver ou non volver a calquera sitio, non ten nada que ver con que o Espírito, que decidiu un destino para ti -sempre che dicían o mesmo: o plan de Deus, tes que cumprir o plan de Deus-, se meta no teu cerebro polas noites, mentres dormes inerme por completo e inocule na túa capacidade sensitiva e volitiva imaxes e situacións que logo, durante o día fanchas pasar putas, con perdón. Pois, home, xa postos e aos anos que teño agora, un pode discernir -ou debera poder, vaia- o que é real do que non o é, pero o que non pode é controlar as emocións, nin sequera coñecendo a súa orixe espuria. As emocións véñen, asáltante, domínante e ti, que outra cousa podes facer máis que padecelas?
Hai uns meses, nun banquete ao que tiven que asistir, tocoume sentar á beira dun rapaz que podería ser o meu fillo, mesmo, forzando un pouco os tempos, podería ser o meu neto. Pois o mozo este estaba empeñado en que eu tiña que crer á forza na miña alma inmortal. E o que non acabo de entender é por que tiñamos que falar da alma, da miña ou da de ninguén. Ata entón a conversación xirara sobre temas moi diversos ata que foi encamiñándose a cuestións relacionadas coa arte, coa música, a literatura, o cine… e as emocións ou sensacións que no noso ánimo poden provocar. O que eu chamo -non pretendo que sexa unha expresión miña, pero eu chámoo así- a emoción estética. E, de súpeto, véxome cominado polo meu xove interlocutor a crer na miña alma inmortal. Retruqueille que non me daba a gana de crer na miña alma inmortal nin en nada que fose ou puidese ser inmortal. Que crese el, se era o que quería, pero que me deixase a min coas reaccións químicas que a arte ou a beleza desencadeaban no meu organismo creando as miñas emocións. Isto molestoulle moito. A ti pásache como ao meu sogro, díxome, e iso molestoume moito a min, porque o seu sogro cáeme como unha patada nos collóns. Vivistes aqueles tempos tan escuros, aquela relixión tan pechada…
É dicir, que a conxura do Espírito continúa vixente, non cesa. Aproveita calquera circunstancia, sexa cal sexa o tempo e o lugar, sexa, ademais, o que sexa o tempo pasado entra a túa ruptura con el e o momento en que pretenden aprisionarte de novo. O Espírito é inmisericorde. Non perdoa a traizón. Vén sendo coma un deses machos descerebrados que se negan a renunciar á posesión por dereito de propiedade da femia que intenta abandonalos.
Poida que non haxa nada inmortal, pero, se cadra, si que hai algo condenadamente eterno.
En 1968 cambiaran moitas cousas en Lugo. Supoño. Gustaríame poder penetrar neste asunto e explicar polo miúdo cales eran as diferenzas do Lugo do 68 respecto do que eu deixara no 65. Temo que non podo facelo. Propúxenme pasear polos recordos da miña mocidade recuperada ou reencontrada ao botarme fóra do burato negro fiado só á memoria, sen buscar ningunha clase de apoio documental. Nas circunstancias actuais non resulta fácil mergullarse nos fondos, tan voluminosos, grosos e pesados, encerrados nesas encadernacións monumentais de códice medieval no que adoitan converterse as hemerotecas. (Hai algún detalle moi concreto que si me gustaría confirmar, porque o meu recordo se me antolla tan extraordinario que me resulta inverosímil, pero isto pode esperar.) Dous cambios moi notables recordo moi ben: a minisaia e o novo modelo de seat, o 850. Aínda que, a verdade, eses dous acontecementos xa os atopara un ano e medio antes, ao final do noviciado, cando vin pasar as miñas primeiras vacacións a Lugo. Sen dúbida, ambos poden considerarse símbolos de cambio, aínda que, en realidade, quizais só fosen un simple cambio de verniz.
Lugo era en calquera caso, unha cidade recuberta sen disimulo por un claro verniz provinciano. Imaxino que agora mesmo continuará séndoo, aínda que a evolución das cousas terá emborronado ata esborrallalos os criterios para definir provincianismos ou cosmopolitismos.
En Lugo conservábanse rituais atávicos que tardaron anos en desaparecer. Rituais que, con moi poucas ou ningunha diferenza, dábanse con exactitude moralizante e milimétrica en moitas outras cidades de España.
O paseo era unha delas. Quizais deberiamos escribilo con maiúsculas. O Paseo. A mocidade acudía, nun auténtico rito de cortexo e exhibición, á Praza Maior -entón Praza de España- e comezaba a percorrer arriba e abaixo a parte esquerda, segundo se mira cara á Casa Consistorial, -ese era propiamente O Paseo-, continuaba pola rúa da Raíña ata a Praza de Santo Domingo e volta a empezar. Rúa da Raíña, desde ou ata a Praza de Santo Domingo, ata ou desde o fondo da Praza Maior. Acudían as mozas, en grupos variables e os mozos o mesmo. Aínda que se xuntasen, non se mesturaban. Podía darse o caso, por exemplo, dun grupo de catro ou cinco rapazas que se emparellaban cun grupo doutros catro ou cinco rapaces. Subían e baixaban polo Paseo sen desfacer os grupos de cada sexo, nin intercalarse chico, chica, por suposto. De tal modo que podía ocorrer que a ti, que ocupabas o terceiro lugar na fileira dos mozos, interesárache conversar coa moza que ocupaba o segundo lugar na súa ringleira, e entón falabamosnos botando a cabeza para atrás ou ben para diante, se algún outro no túa mesma circunstancia interpoñíase. O Paseo. Isto duraba, case cunha medida infalible, desde as sete ou sete e media da tarde ata as dez da noite. Ás dez había que estar na casa. Daquela, aínda os ritmos familiares tiñan carácter sacramental. Teño entendido que nalgúns lugares a cousa era máis estrita; que nin sequera se chegaba a eses emparellamentos rectilíneos. Os mozos e as mozas ían e viñan por corredores delimitados e infranqueables para cada sexo. Entón o que facían era enviarse sinais desde a distancia, sorrir, facer gramuras, mandarse mensaxes xestuais, en fin, indirectas intencionais que compría atrapar no aire. Así de etéreas e sutís eran as cousas no Lugo do 68, mentres en París achaban a praia baixo o empedre das rúas e proclamaban consignas incardinadas na poesía do absurdo tinxido de existencialismo decadente.
Outra novidade que me atopei ao meu regreso a Lugo foi a Emisora de Radio Popular. A Cadea de Ondas Populares Españolas, A COPE de hoxe con todas as negras connotacións que esas siglas convocan, coñecíase entón simplemente como Radio Popular. Non sei cal podería ser naquel momento a dependencia da Conferencia Episcopal, o que si sei é que Radio Popular de Lugo era unha emisora de radio cunha decidida e ben definida dimensión local. Fose cal fose a súa dependencia dalgunha xerarquización emanada desde Madrid, a verdade é que non se notaba. O groso da programación era creación propia. Había xente moi válida naquela emisora. O persoal axustábase ao que, non sei se regulado ou non, debía compoñer unha emisora de radio. Así tiñamos técnicos de son, locutores, redactores e persoal administrativo e ata comercial. Na locución había voces magníficas. Tino Cabanas, Benito Vázquez, que ademais era o director, Xulio Xiz, Teresa Vázquez e Cristina Sánchez. Na Redacción estaban Paco Rivera e Jesús Parga. O Xefe de Programación era Manolo Lombao, que, levaba un programa musical que alcanzou un enorme éxito de audiencia, constituíndose nun auténtico fenómeno de masas. Dos técnicos os recordo a todos, aínda que non os seus nomes. Estaba Joaquín, que era o xefe dese sector, un rapaz de Lorca, outro ao que chamabamos Bórtolo porque comezou a comercializar con esa marca televisores e outros electrodomésticos que fabricaba el mesmo, e outros dous dos que só recordo algunha anécdota. Un que practicaba artes marciais e que un día que se viu enfrontado a un mangallón que pretendía asoballalo, tombouno cunha pirueta de película, e o outro que, ao parecer, exercía unha estraña posesión sobre a vontade dalgunhas raparigas e non tiña inconveniente en demostralo chamándoas por teléfono rodeado dos seus compañeiros e obrigándoa a representar un orgasmo sonoro vía telefónica.
A min gustábame escribir desde moi pequeno. Un día, sen encomendarme a Deus nin ao Diaño, planteime nas instalacións de Radio Popular, pedín ser recibido polo director e expúsenlle o meu desexo de colaborar coa súa emisora cun programa. El díxome que lle levase unha maqueta. Así o fixen, aprobouna e remitiume ao Xefe de Programación, Manolo Lombao, para que asignase día e hora ao meu programa. O meu programa comezou a emitirse os sábados ás sete da tarde. Tituleino Sintonía con el corazón del mundo e asineino, por favor, non vos riades, co pseudónimo de Juan Marcos de Blas. Vou explicarvos o por que e o como dese pseudónimo. Primeiro, o feito mesmo de utilizar un alias debíase á miña inseguridade, ao meu medo ao fracaso ou ao ridículo, algo que sempre me acompañou ou quixo acompañarme. Segundo, unha vez decidido que non asinaría co meu nome, había que buscar outro. Naquel momento eu continuaba co meu proceso de romper amarras coa vida relixiosa que pretendía deixar atrás, pelexando a brazo partido, aínda que con absoluta lealdade, contra o Espírito que non depoñía as arteiras mañas da súa teimuda conspiración. Quería seguir sendo crente, crente comprometido, ademais. Continuaba refuxiándome na oración. Acudía á capela do seminario maior. Ás horas que eu ía sempre estaba deserta e o silencio na capela e en todo o contorno do enorme edificio e os seus arredores era total, impoluto. Nalgún lugar do altar, que era unha enorme mole de granito, estaban inscritos os nomes dos catro evanxelistas, cos seus símbolos zoolóxicos. O tetramorfos. Unha tarde de recollida soidade na capela, comecei a xogar cos catro nomes dos evanxelistas, a facer combinacións con eles. Logo, paseando un día pola Coruña, saíume ao paso un rótulo que anunciaba a rúa de San Blas. E de aí xurdiu o nome. Juan Marcos de Blas, manda carallo! A careta eran os primeiros acordes da 5ª Sinfonía de Beethoven. Soaban as catro coñecidísimas e rotundas notas do Destino que chama á túa porta, seguía un pouquiño máis e a voz de Benito Vázquez dicía: Sintonía con el corazón del mundo. Un pouco máis de música e: un programa escrito por Juan Marcos de Blas.
Chegados a este punto, vou afrontar o risco de perderme nunha digresión. Non sei se é necesaria ou non, pero, que máis dá? Despois de todo, isto é como estar falando con amigos ou, ao final, o máis probable, coma se falase para min só. Non o sei, nin penso poñerme a indagalo agora, pero entendo que algunha diferenza debe haber entre unhas memorias e unha autobiografía. E neste mesmo xénero entrarían tamén as confesións. Coñezo persoas moi afeccionadas a este xénero literario. Pensan que en calquera destas tres modalidades, memorias, confesións, autobiografía, atoparemos sempre o testemuño veraz dun tempo, ofrecido por unha testemuña de primeira man, testemuña que, en ocasións é, ademais, protagonista. Eu acabo de ler as memorias da escritora inglesa Vera Britain, Testamento de Xuventude, e quedei ben conmovido, por certo. Tanto que creo que non hei tardar moito en lelas de novo. A lectura das memorias, noveladas neste caso, de Arturo Barea, recollidas nos tres volumes de Forja de un rebelde, produciron no meu ánimo de setentón coas paixóns contusionadas pola sañuda sevicia da verdade do meu pobo e da miña xente, algo moi parecido a unha catarse. Pero non, por desgraza, unha catarse purificadora. Non. En calquera caso catarse penitencial, abafadora; catarse que crava con cravos de crucifixión a condena irresoluble do cainismo. Aínda que tamén este concepto, o cainismo hispano, gustaríame analizalo en profundidade. Non me atrevo a contradicilo de momento, pero non sei, poida que non sexa cainismo en puridade o mal que nos afecta aos hispanos, aos hispanos de Iberia, deixando á marxe, está claro, aos portugueses que viven moi tranquilos e edificantes no seu fermoso país, ao que non soubemos nunca chamar irmán e, parece, que nin sequera estamos en vías de aprender a facelo.
Pero tamén nos atopamos con memorias ou autobiografías que son unha pura trapallada É sabido que o autor das novelas de Tarzán, Edgar Rice Burroughs, que chegou a fundar unha cidade de cuxo destino actual nada sei, chamada Tarzania, inventouse unha autobiografía alucinante na que non incluía nin un só dato certo. Todo era pura ficción, unha máis das súas novelas. El saberá por que o fixo. E confesións, así, con este título, atopamos varias e de personaxes ilustres. As máis famosas, sen dúbida, son as de Agostiño de Hipona e, algo menos, as do mal pai e feliz ilustrado Jean Jacques Rousseau. O padre Serra, un xesuíta que dirixía a Casa de Exercicios de Sarria, en Barcelona, experto en vocacións -iso foi o que me dixeron cando me encamiñaron a el para que orientase o meu debate vocacional- recomendoumas cando, acollido á súa guía e o seu consello, iniciei os pasos, cheos de trabas e obstáculos, xa que a conxura do Espírito comezou non máis intentar eu romper o trato que fixera con el, cara á saída do burato negro que me retiña. Recomendoume dous libros para aqueles tempos de dúbida, de loita interior, de recuperación da miña vontade alienada e de tribulación. As Confesións de Santo Agostiño e O Quixote. Eses foron os dous libros que o padre Serra me recomendou para acompañar as miñas reflexións encamiñadas a tomar unha decisión respecto do meu futuro estancado no que poderiamos denominar unha crise de vocación.
Non se me ocorre pensar cal sería a reacción dun raparigo destes tempos se, achándose nunha situación similar á miña, alguén co que se aconsellase o incitase a ler a Agustiño de Hipona e a don Miguel de Cervantes Saavedra. Nestes tempos nos que poden atoparse os chamados libros de autoaxuda para toda clase de situacións e conflitos; tutoriais de toda caste colgados en calquera plataforma de internet; personaxes expertos en liberación do talento, que van dun sitio a outro construíndo esquemas mentais para homoxeneizar os valores que deben impregnar a ética, porque de ética se trata, ao parecer, dos cadros directivos das grandes empresas e corporacións e, un banzo máis abaixo, a daqueles que, como auténticos apóstolos da causa, causa comercial, por descontado, deben estender a boa nova alá por onde se decidiu que deba ser estendida.
Pero, como é natural, o que un espera nos produtos deste xénero memorialístico, en calquera das súas posibles manifestacións, é sinceridade, testemuño certo, e non falsidade ou reconversión para saír ben parados de lances dubidosos. Sabemos que demasiadas veces isto non é así. Sabemos que moitas confesións non son tales, que moi lonxe de selo, o que son en realidade é un intento de xustificar a inxustificable, mentindo ou falseando a realidade sen ningún empacho, ou, xaora, un exercicio de exhibicionismo impúdico.
Eu non pretendo nin autobiografarme, nin escribir as miñas memorias, nin moitísimo menos confesar nada. Comprendo que se decidín poñer os meus recordos por escrito, algo parecido, se non igual, a calquera desas tres opcións resultará. Pero gustaríame deixar ben claro que só me guía o propósito de recordar. Debido ao meu temperamento, segundo me vaticinou un psicólogo, pasei a maior parte da miña vida recordando. Para ben e para mal, que recordar non sempre é bo. Pois ben, agora que xa se estableceu considerable distancia entre min mesmo e os meus recordos, creo que pode ser unha boa ocupación pasar algunhas horas dos meus días poñendo os meus recordos por escrito. Se ao final resultase que isto son unhas memorias, unha biografía ou unha confesión, pois non hai que facerlle.
Así pois, logo do meu impulso máis ou menos irreflexivo, atopeime con que era o dono dun programa de radio que ía emitirse con periocidade semanal.
Creo que pode ser este un bo momento para falar de min e da miña relación co feito de escribir e de converterme en escritor, cousa que viña intentando desde moi, moi pequeno. O primeiro que podería preguntarse, desviándonos talvez un pouco da cuestión, é por que o feito de querer ser escritor resulta a miúdo tan traumático. Por que o único xeito de entender o feito de escribir ha de ir , polo xeral, ligado ao de publicar e, ademais, publicar para conseguir un recoñecemento de crítica e lectores, un triunfo. Por que non pode ser un plácido labor íntimo para darse consolo e satisfacción a un mesmo? Pero o certo é que a inmensa maioría dos que nos sentimos impelidos a escribir buscamos publicar e desexamos o éxito. Vanitas vanitatum et omnia vanitas.
Convén deixar claro que, á hora de escribir, eu cría firmemente -non se me ocorreu outra cousa- na ciencia infusa.
Comecei a escribir ficción aos dez ou once anos. O primeiro que escribín foi -como non?- unha novela de vaqueiros: La banda de Joe el Tuerto. Lembro que os alumnos maiores da Academia do meu pai celebraron con non pouca admiración que o malo fose o sheriff. Mira ti para este, comentaban, como sabe o condenado por onde van os tiros. Pero era xa un consumado contador de historias desde moito antes. Debía de ser moi pequeno cando me iniciei nos meus labores de contador de historias. Hai un feito que dou por seguro a este respecto. Foi a película de Disney Canción do Sur, de 1946, dous anos antes de que eu nacese. Sei que a vin no mítico Cine Vitoria. As películas chegaban tarde a España naquela época e a Lugo moito máis. De todos os xeitos, ao tela visto no cine Victoria, está claro que xa era unha reposición. Non podo fixar a data, pero non creo que pasase dos sete ou oito anos cando a vin. Esta película ten como mérito principal que é a primeira, se non estou equivocado, na que se mesturan actores reais con debuxos animados. A acción desenvólvese nunha plantación dalgún dos estados escravistas do Sur. (E hoxe sei, ata hai pouco non o sabía, que causou graves quebrantos á Disney por dar unha imaxe moi impropia e intolerable da escravitude). O tío Remus, un vello escravo negro entretén con historias ao neno branco fillo dos amos. As historias que lle conta resólvense en debuxos animados, protagonizados por un coello chamado Rabito. O tío Remus cativoume, o mesmo que as historias que contaba. Creo que podo asegurar que foi a raíz de ver esta película cando espertou en min o desexo de converterme en contador de historias. Comecei a contarllas aos meus amigos das Casas Baratas. Eles chamaban aos meus relatos historietas. Eu seguía o modelo instaurado polas radionovelas e os tebeos: fragmentar en capítulos a historia, rematando cada capítulo nun punto álxido, nun momento de sumo perigo para o protagonista. Os meus primeiros personaxes chamáronse Juanito, Pablito e Jua-Juá. Todo nos meus relatos era pura improvisación, pura repentización. Non había trama preestablecida, non había ningunha preparación previa. Eu arrincaba a contar e seguía e seguía ganduxando sobre a marcha feitos, situacións, circunstancias, perigos, ameazas, novos personaxes… Cando vía que se me acababan os recursos, levaba aos meus personaxes a unha situación extrema, desesperada e dicía continuará. Pero os meus amigos, auditorio entregado ao dominio da miña imaxinación, protestaban, querían máis, esixían que continuase. E o que eu quería era xogar. Pero non había trato. Pedían e pedían. E dábase o caso de que, como as miñas ideas esgotáranse respecto da historieta que estaba contando, iniciaba outra con novos personaxes. Cheguei a ter en marcha tres historietas distintas con personaxes, tempos, localizacións, etc., diferentes. E contábaas de forma sucesiva. E esta forma de facer, engarzando episodios uns cos outros, sen tramas previstas nin moito menos subtramas, é dicir, unha estrutura lineal, sen desviacións nin vericuetos, foi a forma en que continuei escribindo toda a miña vida. Ata hai ben pouco. Daquelas historietas improvisadas, recordo o nome dalgún dos seus protagonistas: Pilsen y Puñetero; Nachacoa el invencible e su bisonte invisible; Cola, Engrudo y Pegamín…
Como dixen empecei a escribir aos dez ou once anos, pero mantiven a miña actividade de contador oral durante algúns anos máis.
En varias ocasións reprochóuseme ou advertíuseme sobre a estrutura excesivamente simple dos meus relatos. Pero a min custábame moito traballo pasarme a outra forma de narrar que non fose a base de acumular episodios. Andando o tempo houben de renderme e empezar a escribir someténdome aos pasos establecidos para a creación dunha historia que manteña agarrada a vontade do lector e non a solte ata que lle estoupe nos fociños o desenlace que se pretende. Eses cinco pasos -creo que eran cinco- que estableceron nas escolas de guionistas para levar a bo fin un guión que pague a pena. Agora xa non os recordo, aínda que podería recuperalos sen maior problema. Non en balde vivimos dominados pola omnisciencia de Google. (Argumento, sinopse, escaleta, tratamento, guión dialogado?).
Pero iso de métodos e técnicas de escritura interésame menos que o da ciencia infusa. Desde os meus remotos inicios nisto de contar historias, ata hai relativamente ben pouco, eu mantiña a firme crenza de que non necesitaba máis nada que a miña capacidade inventiva, a miña imaxinación, para idear e desenvolver historias. Non había que recorrer a nada, non era preciso beber de ningunha fonte. A túa imaxinación e ti, sós ante o páramo da nada no que crearías todo un mundo de personaxes, sucesos, aventuras, desventuras…
Con esta bagaxe presenteime en Radio Popular e con esta bagaxe afrontei a creación dos meus programas semanais. O primeiro, o mesmo que presentei como maqueta ao director da emisora, non me creou grandes problemas, o segundo paréceme recordar que xa sufriu un parto máis dificultoso, o terceiro afundiume na desesperación case. Non se me ocorría nada.
Eu utilizaba un sistema que me ía dando resultado: encerrábame nunha habitación ás escuras, tombábame na cama e intentaba despexar a miña mente de todo pensamento, deixala en branco, vacía de calquera contido. E podedes crer que o conseguía. Logo, aos poucos, as ideas, as imaxes, os pensamentos ían regresando, e, como a miña preocupación dominante era a confección do programa, todo fluía cara a aí. Finalmente, xurdía unha ou varias ideas aproveitables e poñíame a escribir.
Cónstame que o meu programa gustaba moito, entre outros ao director da emisora. Ata tal punto que, ao pouco tempo, ofreceume ocuparme doutro, pagado, un programa diario cuxo contido debía xirar encol da actualidade local. Podo xurarvos que para sacar semellante empresa adiante, a miña ciencia infusa non bastaba.
Xa volveremos, se cadra, sobre todo isto. Agora apetéceme máis regresar ao meu imprevisto preuniversitario.